Dòng sông Đăk Bla như một dải lụa mềm vắt qua thị xã Kon Tum. Du khách đến đây sẽ có một kỷ niệm đáng nhớ nếu được xuôi ngược dòng sông này trên thuyền độc mộc của người Ba Na.

Một trong những điểm đến trên tuyến du lịch sông nước này là làng Kon Jơ Ri. Từ Kon Jơ Ri, bỏ đường cái lớn, băng ngang qua làng, qua các nương rẫy và khom người luồn trong một cánh rừng nhỏ trước khi đổ ra con đường mòn chạy dọc theo vách núi của bờ sông.

Nếu không ngắm nhìn cảnh quan núi rừng, nương rẫy và sinh hoạt của cư dân hai bên bờ sông, bạn có thể một mình đón thuyền độc mộc trên bến đò làng Kon Tu để ngược dòng về Kon Bã - điểm mà du khách phải tới trước khi xuôi dòng.

Mùa này sông cạn, nước mát lạnh và trong vắt nhiều chỗ nhìn thấy đáy. Nhưng cũng có nhiều chỗ eo nước sâu hàng chục mét. Dòng nước lúc lững lờ, lúc cuồn cuộn gầm réo trên ghềnh đá.

Cầm lái chiếc thuyền độc mộc dài khoảng 5m nhưng chiều rộng chưa tới 0,5m là A Thuyết, người Ba Na ở làng Kon Tu, khoảng 25-26 tuổi, da đen giòn, chân tay chắc nịch và rất dễ gần. Mỗi lần đưa khách đi như vậy A Thuyết được Công ty Du lịch Kon Tum trả 40.000 đồng. Thuyết cho biết ngày xưa người làng anh có nhiều thuyền độc mộc lắm nhưng bây giờ đã bán đi nhiều rồi.

Thuyền độc mộc gắn bó với người Ba Na ở dòng sông này như bạn tri âm. Thuyền giúp người Ba Na vận chuyển lúa, ngô trên nương rẫy, măng, củi, gỗ... trong rừng ngược xuôi về làng. Ngày nhàn, thong dong thuyên quăng vài mẻ lưới thế nào cũng kiếm được vài ký cá tôm đem về cho vợ con và lai rai rượu cần với bạn bè. Hoặc lên đầu nguồn vào rừng bẫy con chim, con thú ra sông uống nước. Ngày nhàn, thong dong thuyền trên dòng sông, chàng trai chưa vợ trổ tài tiếng hú và điệu hò thế nào cũng được cô gái đến bắt làm chồng.

Thuyền càng tiến về thượng nguồn, hai bên dòng sông thường là những vách núi dựng đứng. Có đoạn, giữa dòng sông lại gặp một cồn cát nhô lên chia đôi dòng nước, thỉnh thoảng lại gặp một bẫy bằng tre nứa, chung quanh cắm lá và cỏ, trong bẫy là bã rượu cần. Mùi thơm của rượu sẽ lôi cuốn cá vào ăn. Có hôm Thuyết tóm được những con cá chép to đến 5-6kg.

Nằm trong khoang thuyền, tắm mình cùng non xanh nước biếc, chẳng mấy chốc thuyền đã đến ngã ba nơi hợp lưu với con sông Đục hướng từ xã Đăk Pne (Kon Rẫy) và Hà Tây (Chư Pả, Gia Lai) đổ về. Tiếp tục ngược sông Đăk Bla một đoạn nữa, thuyền đến bến Kon Bã. Thuyết cắm sào neo thuyền dưới ghềnh đá, đồng hồ trên tay chỉ 10g30.

30 phút sau, đoàn du khách mới đến nơi. Chúng tôi cùng nghỉ trưa dưới bóng mát những cây sung trên bờ. Đôi vợ chồng mới cưới Laurent (37 tuổi) và Anita (29 tuổi) đi hưởng tuần trăng mật, từ Paris đến Hà Nội và đã đi nhiều nơi ở VN trước khi đến đây. Laurent nói anh rất thích cảnh đẹp hoang sơ của sông nước núi rừng Đăk Bla. Laurent – Anita sau đó đã sung sướng ngụp lặn trong dòng nước mát.

Sau khi tắm mát, nghỉ ngơi và dùng bữa trưa bên bờ sông, chúng tôi cứ hai người một thuyền cùng với lái đò xuôi Đăk Bla. Chiều về dòng sông Đăk Bla trở nên nhộn nhịp hơn. Trên sông, những thanh niên người dân tộc Ba Na dùng ruột xe ôtô đưa những cây gỗ từ thượng nguồn xuôi về làm nhà.

Những vị khách Tây mặt mày rạng rỡ, thích thú nằm dài trong khoang thuyền ngắm nhìn nắng vàng trải thảm sườn núi, trên bầu trời xanh có con diều hâu dang cánh chao lượn tìm mồi. Và ấn tượng mạnh nhất trong chuyến đi xuôi dòng là khi thuyền chúi mũi xuống dòng nước cuồn cuộn chảy lúc qua những ghềnh đá, nhưng những tay lái cự phách người Ba Na luôn bảo đảm an toàn cho khách và chưa hề có trường hợp đáng tiếc nào xảy ra.

16 giờ chiều đoàn thuyền cập bến Kon Tu. “Chuyến đi như thế nào?” - tôi hỏi. Anh Philippe Rouger cùng chị Myriam Comu, người Pháp, không ngớt lời khen: “Rất lãng mạn, rất dễ chịu và rất là tuyệt vời!”.

(TTOL)