Bạn có thể trang bị những chiếc cần câu hàng hiệu đắt tiền và hoàn toàn yên tâm nhưng nếu kinh tế của bạn chưa phải là dư giả thì một cây cần Trung Quốc (như hiệu …) hay Úc (hiệu Pioner, Spin Masterhay Spealth Fighter chẳng hạn), giá xấp xỉ 260 K/cây cũng đã là một lựa chọn không đến nỗi nào.

Khi mua bạn chú ý đến bộ khoen xem có cái nào nứt hay vỡ không, khoen to hay nhỏ (không nên chọn cần có 3 khoen trên cùng nhỏ quá vì khó ra dây) và cần có chắc chắn không. Phần đầu cần nên dẻo một tí để dễ quan sát khi cá ăn.

Khi câu có thể gác cần chết hay các cần sống đều được, tuỳ ý thích của mỗi người.
- Gác cần sống: Sau khi lăng mồi và chì ra, căn sợi dây cước và đặt ngang cây cần trên giá đỡ, đầu cần hơi hướng lên trên. Khi cá ăn đầu cần sẽ ngửa lên trên hay chúi xuống dưới.
- Gác cần chết: Gác phần trên của cây cần vào giá đỡ, đốc cần chống trên sàn tàu nghiêng một góc khoảng 75 độ. Khi cá ăn, đầu cần sẽ hơi rung nhẹ.

Gác cần sống mang lại hứng thú là quan sát được lúc con cá ăn mồi để chờ thời điểm giật nhưng cũng có nhiều điều bất tiện: Cần luôn chao đảo theo sóng, dễ bị xô dịch vì ghe lắc mạnh, dễ bị cá lớn lôi phăng xuống biển,... Gác cần chết yên tâm hơn vì khi nhìn thấy đầu cần rung lên thì cũng có nghĩa là con cá đã nuốt mồi vào sâu rồi. Lúc đó không cần giật mà chỉ cần lôi lên. Với cả hai cách gác cần, để an toàn thì đều nên buộc dây bảo hiểm vào đuôi cần, tránh bị cá lôi tuột xuống nước.

Thời khắc sung sướng nhất của người đi câu là lúc giật và dòng cá. Với bông lau, con cá càng to thì kéo lên càng khó vì lúc này ta phải thắng cả sức giằng của con cá vừa phải thắng dòng chảy lại vừa phải kéo cục chì to tướng. Với con cá khoảng 4 kg bạn sẽ được ghì, kéo đã tay.

Tuy nhiên, từ khoảng 4 kg trở xuống, con cá bị kéo lên mặt nước khá nhanh. Với những con cá lớn hơn cách hành xử của chúng có khác hơn, bạn sẽ có cảm giác như đang kéo một khúc gỗ, thỉnh thoảng nó lắc đầu qua lại làm chiếc cần rung lên, lúc đó phải nhanh chóng kiểm tra bộ hãm dây xem có chặt quá không và chuẩn bị đón cú vùng đầu tiên của con cá khi bị kéo đến gần ghe. Con cá sẽ vùng chạy theo chiều dòng chảy để dùng cả sức của nó lẫn tốc độ dòng chảy mà giật đứt sợi dây câu. Lúc này mà bộ hãm siết chặt quá thì nổ cước, ngược lại, một tiếng rít xả mobin sẽ vang lên rờn rợn làm cho ta lo lắng không biết sợi dây câu có chịu nổi không. Được vài chục mét, con cá sẽ dừng lại lấy sức và nó lại bị lôi dần lại gần ghe. Quá trình trên sẽ lặp lại nhiều lần đối với những con cá lớn từ 8 kg trở lên rồi dần dần thấm mệt, bong bóng của nó phồng to lên buộc nó phải nổi lên mặt nước, lúc đó khả năng bắt được nó mới là hiện thực. Gặp những con cá quá to, chủ ghe nhanh chóng chặt đứt dây neo và nổ máy lái ghe theo con cá và thường trong trường hợp này, con cá sẽ bị khuất phục. Bây giờ là lúc cần phối hợp nhịp nhàng với chủ ghe câu làm thế nào xúc được con cá vào vợt. Thường vợt vớt cá bông lau là loại vợt tự tạo, rất to và người vợt luôn đứng trong tư thế xục vợt xuôi theo chiều nước chảy chụp lấy đầu con cá. Vì thẻo câu dài, cục chì lại to và vướng nên không mấy ai câu mà có thể tự vợt lấy con cá!

Máy câu: Với dòng nước chảy cuồn cuộn, con cá hàng ký lô vùng vẫy thì không thể dùng những chiếc máy câu nhỏ. Rõ ràng nếu có tiền thì ai chả thích dùng những chiếc máy hàng hiệu nổi tiếng như Shimano, Penn,… nhưng nếu túi tiền còn hạn hẹp thì những chiếc máy TQ như Luna hay RES với giá thị trường xấp xỉ 170 K mỗi chiếc cũng đạt rồi. Tuấn Anh đã kéo lên nhẹ nhàng 2 con sủ vàng 6 kg và 4.5 kg chỉ cách nhau 15 phút ở Lý Nhơn bằng chiếc máy Luna của TQ có vấn đề gì đâu.

Cước câu: Nên chọn loại cước chắc chắn, bền như Trilene cỡ 40, 45, 48 hay 50, cỡ nhỏ hơn thì mềm mại hơn, nhạy hơn nhưng cước to thì yên tâm hơn, nhất là khả năng giữ được chì khi vướng rạng cao hơn.

Thẻo câu: Nhiều người khẳng định thẻo câu phải dài 3 mét trở lên mới dễ được cá, có người làm thẻo dài đến 7 mét, cũng có người chỉ làm thẻo 1,2 mét cũng vẫn bắt cá đều đều. Tôi đã thử nhiều loại thẻo, dài từ 1 mét đến … vô tận (dùng chì chạy), kết quả khó nói cách nào hơn. Dưới đây tôi chỉ đề cập đến những sáng kiến nho nhỏ của các bạn câu khi thử nghiệm thấy khá hữu ích để mọi người cùng tham khảo.

Anh Đỗ Phi Châu là người đã có trên 10 năm kinh nghiệm câu bông lau, anh chế ra loại thẻo xe chập đôi chỉ dài khoảng 1,2 mét và ống gắn thẻo câu bằng nhựa mang theo rất tiện. Loại thẻo câu của anh Châu có ưu điểm là nếu bị xoắn vào link chữ T thì dưới tác động của dòng nước, thẻo kiểu này tự bung ra được. Khiếm khuyết lớn nhất của loại thẻo này có lẽ là hơi thô và cứng. Tuy nhiên, về hiệu quả thì chả thua gì loại thẻo dài. Vừa là một nhà kinh doanh vừa là một nghệ nhân đúc đồng, anh Phan Thanh Tú lại đem đến cho nghề câu bông lau những sáng kiến rất thực tế. Anh tạo ra loại thẻo hai đoạn, trong đó đoạn gắn với lưỡi câu chỉ dài 60 cm. Loại thẻo này khi dính cá, chủ ghe vớt cá lên, mở thẻo câu và mang cá đi cất, người câu lắp ngay thẻo mới đã xỏ trùn vào lăng xuống sông, thật nhanh gọn.

Vì chỉ có thể câu bông lau ở nơi nước chảy (từ lừ đừ đến rất mạnh) nên buộc phải dùng chì câu nặng. Tính ra, nhẹ thì khoảng 150 gram, nặng thì 700 – 800 gram. Không có chì nặng thì không thể đưa mồi xuống sát đáy sông và vì thế sẽ không được cá. Ở tiệm bán đồ câu bạn có thể thấy những cục chì câu đủ cỡ, đủ hình dạng như hình tháp, quả bàng, quả cân, quả lê,… đúc nguyên khối.

Bạn có biết dân câu bông lau chuyên nghiệp mỗi lần đi câu mang theo bao nhiêu chì không? Hơn 10 kg đấy! Hoá ra thứ nặng nhất mang theo trong đồ câu bông lau lại là chì. Anh Tú nghĩ ra một loại chì tăng đơ gồm nhiều lớp có thể gỡ ra nếu nước chảy nhẹ hoặc thêm vào khi nước chảy mạnh. Với loại chì này chỉ cần mang theo 5 cục là đủ. Ngoài ra anh còn nghĩ ra cách gắn đèn phao sáng vào thẻo câu để con cá dễ phát hiện ra con mồi vào ban đêm. Cùng câu ở Trà Vinh, tôi nghiệm thấy những sáng kiến này rất hữu hiệu. Bạn cứ thử mà xem. Nghe nói anh Tú đang làm khuôn để sản xuất hàng loạt loại chì tăng đơ này. Chì tăng đơ sẽ mang dấu “HQBC” vì anh là một thành viên điều hành Hội Quán Bạn Câu. Bạn nào có nhu cầu cứ liên hệ Hội quán bạn câu, đảm bảo giá thấp hơn thị trường vì Hội quán hoạt động phi lợi nhuận. Tôi dự đoán rằng ai đi câu bông lau cũng sẽ dự trữ không ít loại chì này.

Chi phí đi câu
Ai cũng muốn biết chi phí cho một chuyến đi câu bông lau là bao nhiêu? Xin thống kê những chi phí chính cho một chuyến đi câu xa để bạn tham khảo nhé:
- Tiền xe: Đi Trà Vinh 60 K/chuyến, đi + về = 120 K.
- Tiền ghe: 350 K một ngày đêm. Chủ ghe bao cơm (không gồm thức ăn), nước uống, thùng đá đựng cá, vớt cá, câu phụ.
- Tiền mồi: 70 K/phần, đi 24 tiếng trung bình mang theo 2 phần mồi (140 K), có khi hơn vì sẽ rất tiếc nếu cá ăn rộ mà hết mồi.
- Ăn uống dọc đường (ăn sáng, điểm tâm, cà phê,…): 50 K

Cộng mỗi người: Thấp nhất khoảng 500 K. Với số tiền đó nếu tính theo cá với giá bán tại bờ 60 K/kg thì phải câu được 10 kg mới hoà vốn nhưng nếu tính như cái giá của sự chinh phục thì còn rẻ chán. Đi một lần bạn học được biết bao nhiêu điều mới mẻ, từ tập quán sinh sống của con cá mà bạn đổ công đi chinh phục đến những cửa biển lộng gió, những con sóng bạc đầu, những con nước lên xuống đều đặn, những lạch, giọt ngầm dưới dòng sông sâu thẳm, những con tàu viễn dương đồ sộ, vụng về xoay trở nơi cửa sông, những con người, những số phận mà nếu không có duyên với con cá bạn sẽ chẳng bao giờ gặp mặt.

Nguyên Thảo